برای درمان ریزش مو چه راه‌کارهایی را باید در پیش گرفت؟

خانم ت. پ. وقتی فهمید موهایش ریزش شدیدی پیدا کرده،‌ فقط ١٧ سال داشت. یکی از دوستانش موقع کوتاه کردن موهای او متوجه شد که موهای او به شکل قابل توجهی ریخته است. باور این امر برای ت. پ. مشکل بود، چون همیشه موهای درخشان و زیبایی داشت و شروع ریزش شدید مو در این سن برای او شک بزرگی بود. پذیرفتن این اتفاق آنقدر برایش دشوار بود که از برخورد با هر آرایشگر یا متخصصی دوری می‌کرد. هر چقدر ریزش موهایش بیشتر می‌شد، اعتماد به نفسش را هم بیشتر از دست می‌داد.

او می‌گوید: «آن زمان واقعا هیچ اطلاعاتی درباره ریزش مو و راه‌های درمان برای زنان وجود نداشت. هیچ کس دراین باره حرف نمی‌زد.» در چنین شرایطی او چاره‌ای نداشت جز آنکه مشکلش را انکار کند. به خودش می‌گفت که این ریزش مو موقتی است و شاید به رژیم لاغری که چند وقت پیش گرفته ارتباط داشته باشد. اما مشکل این نبود و وضعیت بدتر می‌شد.

با آنکه زنانی که در موقعیت مشابهی با ت. پ. قرار می‌گیرند، احساس می‌کنند تنها هستند، در واقع اینطور نیست. بر اساس یافته‌های آکادمی پوست امریکا، تقریبا نیمی از بزرگسالان در امریکا تا پیش از ۴۰ سالگی به ریزش مو دچار می‌شوند. و با اینکه طاسی را عموماً مشکلی مردانه می‌دانیم تقریبا به ازای هر پنج مردی که با این مشکل روبه‌رو هستند، سه زن هم از ریزش موی شدید رنج می‌برند. درمان‌ ریزش مو معمولاً به مردان پیشنهاد می‌شود ولی برای زنان هم گزینه‌های موثری وجود دارد. اما برای پیدا کردن این گزینه‌های مناسب، زنانی که به این مشکل دچار می‌شوند باید انکار را کنار بگذارند، این معضل را به رسمیت بشناسند و کمک بخواهند.

ابتدا علت ریزش مو را ریشه‌یابی کنید

پزشکان معتقند: «اولین قدم، پیدا کردن علتی است که این مشکل را بوجود می‌آورد.» دکتر پ. ه. به زنان پیشنهاد می‌کند ابتدا به سراغ یک متخصص پوست یا پزشک عمومی بروند تا با یک ویزیت کلی، بتوان بعضی از علت‌های احتمالی را کنار گذاشت، از جمله استرس، سوء تغزیه، عدم تعادل هورمونی یا بیماریهای خودایمنی و اسکلرودرمی (بیماری پینه بستن پوست). گاهی اوقات بارداری، واکنش به یک دارو یا استرس به سادگی می‌تواند علت ریزش شدید مو باشد، خوشبختانه اگر علت این‌ها باشد، ریزش مو خودبه خود قطع می‌شود و مشکل از بین خواهد رفت.

اما به شکل عجیبی علت ریزش موی شدید زنانی مثل ت. پ. – الگوی طاسی زنانه – تستوسترون است، هورمونی که در واقع به عنوان هورمون مردانه می‌شناسیم ولی در بدن زنان هم تولید می‌شود. یکی از مشتقات تستوسترون، هورمونی است به نام دی هیدروتستوسترون  یا DHT.  در الگوی طاسی زنان و مردانه، DHT به فولیکول‌های حمله می‌کند و موجب بسته شدن منافذ آن و در نتیجه ضعیف شدن مو می‌شود تا جایی که رشد آن به طور کامل متوقف می‌شود و پوست سر کم‌کم نمایان می‌شود. این نوع ریزش مو معمولاً در واکنش به بعضی داروها و در بعضی موارد عمل جراحی اتفاق می‌افتد.

ت. پ. در نهایت با شنیدن یک جمله‌ی ساده از یکی از همکارانش تصمیم گرفت برای ریزش مو فکری بکند. ده سال پس از شروع ریزش موهایش، یکی از همکارانش که مردی درگیر با ریزش مو بود از او پرسید که چه درمانی برای ریزش مو در پیش گرفته. تریسی می‌گوید: «با شنیدن این جمله، حس کردم در میان جمع خجالت زده شده‌ام، حس عجیبی بود. ولی او لطف بزرگی به من کرد.»

این مکالمه برای ت. پ. یک تلنگر بود. انرژی که تا پیش از این صرف انکار کردن مشکلش کرده بود، حالا به انگیزه‌ای برای پیدا کردن راه حل تبدیل شده بود. جست و جوهای او در نهایت به یک دوره‌ی درمانی کلینیکی با داروی روگین منتهی شد که آن زمان هنوز به‌راحتی در بازار یافت نمی‌شد.

وقتی او مصرف دارو را آغاز کرد، نه تنها ریزش مو متوقف شد بلکه، رشد موهایش پس از سال‌ها آغاز شد. او می‌گوید: «با اینکه رشد موهایم آنقدر زیاد نشده بود، شاید فقط ٢۰ درصد ولی همین برایم یک دنیا ارزش داشت. و مهم‌تر از آن این بود که دارو موجب شده بود ریزش موهایم کاملا متوقف شود.»

درمان الگوی طاسی زنانه

با اینکه محصولات زیادی هستند که وعده رشد دوباره‌ی مو را می دهند، فقط دو دارو با تاییدیه‌ی FDA وجود دارد که تاثیرشان اثبات شده است: روگین و پروپشیا. هر دوی این داروها در پروسه‌ی تخریب فولیکول توسط DHT اخلال ایجاد می‌کنند.  از آنجا که هر دو داروهای مسدود کننده آندروژن هستند و در دوران بارداری نباید از آن‌ها استفاده کرد،شرکت‌های دارویی تمایل زیادی به تبلیغ این درمان‌ها برای زنان ندارند.

یک محلول ٢% ماینوکسیدیل توسط FDA برای مصرف زنان تایید شده و بدون نسخه پزشک از داروخانه‌ها قابل خریداری است. این محلول را باید روزی دو بار روی پوست سر استفاده کرد. محلول ۵% هم برای مردان موجود است اما مصرف آن برای زنان تایید نشده و از طرفی هم اثبات نشده که تاثیر بیشتری در مقایسه با محلول مخصوص زنان دارد. از این رو بهتر است زنان با تصور اینکه محلول قوی‌تر تاثیر بیشتری دارد، محلول مخصوص مردان را استفاده نکنند.

این را هم در نظر داشته باشید که اگر ماینوکسیدیل را مصرف می‌کنید باید دوره‌ی درمان را کامل کنید. بر اساس تحقیقات برخی از متخصصین پوست موسسه تجقیقاتی آلوپشیا: «علت اصلی نتیجه نگرفتن زنان از این دارو قطع زودهنگام مصرف آن است. زنان باید توقع‌شان را پایین‌تر بیاورند و انتظار نداشته باشند در عرض دو هفته همه چیز مثل روز اول شود.» زنان بعد از سه ماه مصرف تاثیر محسوس دارو را خواهند دید اما باید برای نتیجه‌ی واقعی تا یک سال دوره‌ی درمان را ادامه دهند و برای ماندگاری تاثیر دارو باید تا آخر عمر هر روز ماینوکسیدیل را روزی یک بار استفاده کنند و در غیراینصورت موهایی که تازه رشد کرده خواهد ریخت.»

جراحی کاشت مو

گزینه‌ی دیگری که برای زنانی مثل ت. پ. وجود دارد، جراحی کاشت مو است. در این روش درمانی، تعدادی از فولیکول‌های موی بیمار از پوست سر  در ناحیه‌ای که طاسی هنوز اتفاق نیافتده، جدا می‌شود و بعد هر تار مو به چند قسمت تقسیم می‌شود به طوری‌که هر کدام چند فولیکول داشته باشند، در مرحله‌ی بعدی این تارهای موی کوچک در ناحیه‌ی طاس سر کاشته می‌شود. اگر همه چیز خوب پیش برود، فولیکول‌های کاشته شده، موجب رشد دوباره‌ی مو خواهند شد. این درمان در چندین مرحله انجام می‌شود تا در تمامی نقاط طاس شده موهای جدید کاشته شود و نتیجه‌ی نهایی حداقل یک سال بعد آشکار خواهد شد.

با این حال این شیوه‌ی درمانی برای همه‌ی زنان مناسب نیست. دکتر پ. ه. که یکی از متخصصان به‌نام پیوند مو است، می‌گوید: «مشکل اینجاست که ناحیه‌ای که ریزش مو در آن اتفاق نیافتاده، در زنان به سختی پیدا می‌شود. چرا که الگوی طاسی زنانه پراکنده است و در بسیاری موارد پشت سر به اندازه‌ی جلوی سر درگیر طاسی شده است.»

پزشکان به اتفاق معتقدند مهارت و توانایی هر پزشک در انجام عمل کاشت مو با پزشک دیگر متفاوت است. به همین دلیل دکتر پ. ه. پیشنهاد می‌کند زنان از پزشک بخواهند نمونه‌های کاشت مو روی زنان دیگر  را به آن‌ها نشان دهد تا بتوانند میزان موفقیت پزشک در این عمل جراحی را تخمین بزنند. حتی بهتر است رو در رو با چند بیماری که قبلا این کار را انجام داده‌اند ملاقات کنند و نتیجه را از نزدیک ببینند.

دکتر پ. ه. به زنان توصیه می‌کند از محصولاتی که ادعا دارند با تحریک پوست سر و باز کردن منافذ یک شبه می‌توانند تغییر ایجاد کنند، به شدت پرهیز کنند. این محصولات گاهی حتی نتایج پژوهش‌هایی را منتشر می‌کنند که تاثیرگذاری آن را اثبات می‌کند اما اگر FDA آن‌ها را تایید نکرده، اطمینان داشته باشید که از آن نتیجه‌ای نخواهید گرفت. در نتیجه پول‌تان را هدر ندهید.

اگر تصمیم دارید تا عمل کاشت مو انجام دهید حتماً پیش از آن آگاهی های بسیارضروری راجع به کاشت مو را کسب کنید.

گزینه‌های آرایشی

اگر نمی‌خواهید به سراغ دارو درمانی یا عمل جراحی بروید و ترجیح می‌دهید صرفا حجم موهای‌تان را بیشتر کنید، می‌توانید به سراغ وسایل آرایشی بروید که به همین هدف تولید شده‌اند. یکی از این راه‌حل‌ها اکستنشن موی مصنوعی است که به موهای شما اضافه می‌شود تا پرپشت‌تر جلوه کند.

نگهداری اکستنشن مو دشوار است چون نیاز به ترمیم هر چهار هفته یک بار دارد و می‌تواند به موی طبیعی سر نیز آسیب بزند. بنابراین بهتر است به سراغ دیگر لوازم آرایشی مو مثل اکستنشن چسبی (تکه‌های کوچک مو که کف سر را می‌پوشانند) و اکستنشن کلیپسی (موهای متصل به شانه یا کلیپس) بروید.

«اگر ریزش مو برای‌تان آزاردهنده شده، به سراغ درمان بروید. چه ۵% موهای‌تان را از دست داده باشید چه ۵۵%،‌ اتفاق خیلی ناراحت کننده‌ای است. ولی دیگر نباید موهای‌تان را به حال خود بگذارید. مخصوصا در این شرایط.»