با رایج‌ترین مشکلات مو مانند ریزش مو و آسیب مو بیشتر آشنا شوید

مو ممکن است بلند و موج‌دار، کوتاه و صاف، وزوزی و غیرقابل‌کنترل یا لطیف و درخشان باشد. موها، اندازه‌ها، مدل‌ها، رنگ‌ها و بافت‌های مختلف دارند. اما تقریباً همه افراد – فارغ از جنس موهایشان – در طول زندگی حداقل با یک مشکل مواجه می‌شوند.

در این مقاله برخی از رایج‌ترین مشکلات مو را، از ریزش مو گرفته تا موهای چرب، بررسی می‌کنیم.

موی سفید

برخی افراد معتقدند که موی جوگندمی، ظاهری متمایز به آن‌ها می‌دهد اما برخی دیگر، آن را نشانه پیر شدن می‌دانند. هر احساسی که نسبت به موی سفید یا جوگندمی داشته باشید، بالاخره با افزایش سن دچارش خواهید شد (البته اگر در سنین بالا، هنوز هم مویی برایتان باقی مانده باشد).

دانشمندان بسیار تلاش کرده‌اند تا علت سفید شدن موها را دریابند و معتقدند که ریشه این مشکل را یافته‌اند. موها رنگشان را از رنگ‌دانه‌ای به نام ملانین می‌گیرند که سلول‌های ملانوسیت در فولیکول‌های مو تولیدکننده آن هستند. محققان دریافته‌اند که ملانوسیت‌ها در طول سالیان عمر آسیب می‌بینند و درنهایت قدرت تولید ملانین را از دست می‌دهند. پژوهش‌ها نشان داده‌اند که آسیب به DNA و انباشت هیدروژن پروکسید در فولیکول‌ها از علل احتمالی اختلال در تولید ملانین هستند. بدون وجود ملانین، موهایی که رشد می‌کنند رنگ‌دانه‌ای ندارند درنتیجه جوگندمی، سفید یا نقره‌ای می‌شوند.

موهای برخی افراد در سنین جوانی شروع به سفید شدن می‌کند. وقتی روند سفید شدن مو شروع می‌شود معمولاً ژن‌ها در آن نقش دارند پس اگر موهای مادر یا پدرتان زود سفید شده است، احتمالاً موهای شما هم زود سفید می‌شود. اگر شما هم جزو افرادی هستید که به نظرتان سفید شدن موها موجب تمایزتان نمی‌شود، می‌توانید به‌راحتی با استفاده از رنگ مو آن‌ها را مخفی کنید.

ریزش مو

معمولاً موها یک چرخه رشد منظم دارند. در مرحله آناژن که دو تا شش سال یا بیشتر طول می‌کشد، موها رشد می‌کنند. در مرحله تلوژن که حدود سه ماه طول می‌کشد، موها استراحت می‌کنند. در پایان مرحله تلوژن، موها می‌ریزند و موهای جدید جایگزین آن می‌شوند.

هر فرد به‌طور متوسط روزانه ١۰۰ مو از دست می‌دهد. ریزش مو دلایل دیگری مثل مصرف دارو یا ابتلا به بیماری هم دارد.

مردان با افزایش سن، موهای بالای سرشان را از دست می‌دهند و درنهایت حلقه نعل‌مانندی در اطراف سرشان باقی می‌ماند. به این نوع ریزش مو، طاسی با الگوی مردانه می‌گویند. علت آن، ژن است (از هر دو والد – این تصور که مردان از پدربزرگ مادری‌شان به ارث می‌برند کاملاً اشتباه است) و هورمون مردانه تستسترون محرک آن است. ریزش مو در طاسی با الگوی زنانه متفاوت است – موهای بالای سر نازک می‌شوند و موهای جلوی سر سالم باقی می‌مانند.

برخی اختلالات موجب ریزش مو می‌شوند. افراد مبتلا به عارضه خودایمنی آلوپسی آره‌آتا موهای سر و نواحی دیگر بدنشان را از دست می‌دهند. عارضه‌های دیگری که موجب ریزش موی شدید می‌شوند عبارت‌اند از:

• داروهایی مانند ضدافسردگی‌ها، رتینوئیدها، NSAID ها، رقیق‌کننده‌های خون، قرص‌های ضدبارداری و درمان‌های هورمونی دیگر، داروهای فشارخون، شیمی‌درمانی و پرتودرمانی
• عفونت‌های شدید
• جراحی مهم
• تیروئید پرکار یا کم‌کار
• مشکلات هورمونی دیگر
• استرس شدید
• بیماری‌های خودایمنی مثل لوپوس
• عفونت‌های قارچی پوست سر
• بارداری و زایمان
• قرار گرفتن در معرض مواد شیمیایی مانند تالیوم، بورون و آرسنیک

برخی روش‌های مراقبت از مو مثل محکم بستن یا محکم بافتن موها یا دکلره کردن یا فر دائمی کردن موها ممکن است موجب ریزش مو شود. برخی افراد درنتیجه اختلالی روانی به نام تریکوتیلومانیا (اختلال موکنی)، موهای خود را می‌کنند.

وقتی علت ریزش مو مصرف دارو باشد، قطع مصرف آن معمولاً از ریزش موی بیشتر جلوگیری می‌کند و درنهایت موها دوباره رشد می‌کنند. پس از بهبودی اکثر بیماری‌ها و پس از اتمام پرتودرمانی‌ای شیمی‌درمانی هم موها دوباره رشد می‌کنند. تا زمانی که موها دوباره رشد کنند، می‌توانید از کلاه‌گیس یا کلاه استفاده کنید. کاشت مو، روش دائمی تری برای جایگزین کردن موهاست.

موهایی که در اثر طاسی با الگوی مردانه و زنانه می‌ریزند، خودبه‌خود رشد نمی‌کنند اما داروهایی وجود دارند که روند ریزش مو را کند می‌کنند و حتی موجب رشد دوباره موها می‌شوند. ماینوکسیدیل (روگین) داروی غیر تجویزی موضعی است که هم مردان و هم زنان می‌توانند از آن استفاده کنند. فیناستراید (پروپشیا) قرصی است که فقط برای مردان تجویز می‌شود. کورتیزون‌های تزریقی هم به رشد موهایی که در اثر برخی عوارض ریخته‌اند، کمک می‌کنند.

آسیب مو

مرتباً سشوار کشیدن، صاف کردن، هایلایت کردن و فر کردن دائم موها، آسیب بسیار زیادی به آن‌ها می‌زند و موجب شکننده شدن آن‌ها می‌شود. موخوره و خشک شدن موها حداقل آسیبی است که درنتیجه این کارها به موها می‌رسد.

حرارت و تماس مواد شیمیایی منجر به بروز موخوره می‌شود زیرا لایه محافظ بیرونی موها (کوتیکل) آسیب می‌بیند و از بین می‌رود. برای از بین بردن موخوره می‌توان از روش‌های زیر استفاده کرد:

• موها را با برس نرم و انعطاف‌پذیر با ملایمت شانه کنید؛ بیش‌ازحد این کار را انجام ندهید.
• موها را با حوله خشک نکنید. اگر می‌خواهید موها را با حوله خشک کنید، آن را با ملایمت روی موها بکشید.
• از نرم‌کننده استفاده کنید و هفته‌ای یک‌بار از نرم‌کننده قوی استفاده کنید.

موها با رطوبت و مقدار معینی چربی نیاز دارند تا سالم به نظر برسند. برخی مواردی که موجب خشک شدن موها می‌شود، عبارت است از:

• شستشوی مکرر موها
• استفاده از شامپوی قوی
• بیش‌ازحد سشوار کشیدن یا استفاده از اتوی مو برای صاف کردن و فر کردن موها
• فر دائم و رنگ مو
• تغذیه ناکافی
• برخی داروها

برای حفظ رطوبت در موها، نکات زیر را رعایت کنید:

• موهایتان را هرروز نشویید مگر اینکه مشکلی مانند شوره سر داشته باشید که برای کنترل آن باید هرروز موها را شامپو کنید. برای شستن موها از شامپوی ملایمی استفاده کنید که برای بازگرداندن رطوبت به موهای خشک طراحی شده است. هرروز از نرم‌کننده استفاده کنید.
• کمتر از سشوار و اتوی مو برای صاف کردن و فر کردن موها استفاده کنید.
• فاصله زمانی بیشتری بین هر بار رنگ کردن یا فر دائم کردن موها ایجاد کنید.
• در روزهایی که سرد است و باد می‌وزد از کلاه استفاده کنید و هنگام شنا هم از کلاه حمام استفاده کنید.

موی چرب

پوست سر دارای چربی طبیعی سیبوم است که پوست را چرب می‌کند. غدد سباسه وظیفه تولید سیبوم را به عهده دارند. گاهی این غدد پرکار می‌شوند و چربی زیادی تولید می‌کنند که موجب چرب شدن پوست سر می‌شود. موی چرب، بی‌روح و مات و کنترل آن دشوار است. برای درمان موهای چرب از شامپوی ملایمی استفاده کنید که فرمول آن مخصوص کنترل سیبوم است.

این مطالب را نیز بخوانید:

• آگاهی‌های بسیارضروری راجع به کاشت مو